SIKU YA WATU WENYE UALBINO DUNIANI.

Siku ya watu wenye ualbino duniani
Ualbino ni hali ambayo husababishwa na kurithi jeni (genes) kutoka kwa wazazi wote wawili ambapo mtoto hukosa melanini (rangi ya asili-pigmentation). Rangi ya asili hukosekana katika macho, ngozi, nywele na kupelekea kuwa na uoni hafifu na kuwa katika hatari ya kupata saratani ya ngozi. Ikumbukwe kwamba wazazi wote wanaweza wasiwe na ualbino lakini kama walibeba jeni za ualbino, hii ndio hupelekea wao kupata mtoto mwenye ualbino kwa maana kwamba wao walibeba tu zile jeni ila hazikuoneshwa katika maumbile.
Barani Afrika Tafiti zinaonesha kuwa idadi ya watu wanaoathirika na ualbino ni kubwa kusini mwa jangwa la sahara ambapo kwa Tanzania inakadiliwa mtu 1 kati ya 1400 ana ualbino, kwa utafiti uliofanyika nchini zimbabwe ulionesha mtu mmoja kati ya 1000 ana ualbino.

Ni vyema kukumbuka pia ualbino hutokea kwa viumbe wengine kama vile mbwa, simba, tembo, taiga na wanyama wengine wengi.
Baadhi ya changamoto ambazo watu wenye ualbino hukumbana nazo ni kama
1. Kuwa katika hatari kubwa ya kupata saratani ya ngozi na hii hutokana na kukosa melanini ambayo husaidia kukinga ngozi na miale mikali ya jua.
Katika baadhi ya nchi watu wenye ualbino hufa katika umri kati ya miaka 30 hadi 40 kutokana na saratani ya ngozi

2. Kukumbwa na uoni hafifu na sababu ni ile ile ukosefu wa melanini machoni
3. Kukumbwa na ubaguzi katika jamii kutokana na kuwa na rangi ya mwili isiyo ya kawaida (nyeupe kupitiliza)- kama stori ya Takadini moja ya riwaya zilizoandikwa katika mazingira ya Kiafrika zinavyoangaza maisha ya watu wenye ualbino katika bara la Afrika.

4.  Ushirikina dhidi yao. Kupata majeraha kutokana na kuumizwa au kukatwa viungo vya mwili sababu ya imani potofu hasa barani Afrika (mfano Tanzania).

5. Kukosa huduma za afya ikiwemo kupata nyenzo zinazoweza kuwakinga na miale mikali ya jua kama vile miwani na mavazi haswa sehemu za kichwani na maangalizo ya afya mara kwa mara (health check up)
Aina ya unyanyapaa wanaoupata watu wenye albinizim hutofautiana kutoka jamii moja hadi nyingine ambapo kwa upande wa Afrika huhusisha vitu kama kutengwa katika jamii kuanzia familia yake hadi mtu mwenyewe aliye na ualbino na mbali na vyote hivyo mauaji au kukatwa viungo vya mwili.

Sehemu zingine kama vile Amerika, ulaya na Asia huhusisha kuwaita majina mabaya watu hawa (bullying) na hata kuwatenga.

Katika jamii zote tabia hizi zote hutokea haswa kwenye shule na sehemu za michezo ingawa hata katika maeneo ya majumbani tabia hizi huonekana.

Vitu vyote hivi huonekana kwa sababu ya ujinga na imani potofu ambazo zimekuwa zikihama kutoka kizazi kimoja hadi kingine ndio maana hatuoni ukomo wa tabia hizi..Ila ni vyema kutambua ya kuwa jukumu letu, mimi na wewe kusaidia kuondoa uonevu unaotokana na ujinga wa watu wachache katika jamii zetu.
Ni muhimu kutambua kuwa ualbino ni mapungufu tu ya kijenetiki mwilini na hivyo itambulike kuwa mtu mwenye ualbino ana nafasi kama mtu wa rangi ya kawaida. Na pia ni vyema kutambua ya kuwa watu wenye ualbino wana uwezo mkubwa tu wa kufanikisha mambo kadha wa kadha katika jamii. Mfano Tanzania kuna watumishi wengi wa serikali na taasisi binafsi ambao ni albino. Pia tuna Haji Manala ambaye anawakilisha vyema moja ya klabu kubwa nchini.
Katika kuadhimisha siku ya ualbino duniani Fasmo Tanzania inapenda kuhamasisha jamii kuwajali watu wote wenye ualbino, kuwalinda na kuwapenda bila kusahau kujenga jamii inayolenga kuweka tabasamu katika sura zao. Huu ni muda wa kusherehekea tofauti zetu.

"Made to shine"
Nang'ara

Usisahau kuweka tabasamu.

Na
Innocent Sanga
Fasmo Tanzania.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Mitindo Yetu Ya Ulaji.

Image
MITINDO YA ULAJI Viumbe hai vyote akiwemo na mwanadamu huitaji chakula ili kuishi. Mwanadamu ana mahitaji makuu matatu na chakula ni hitaji muhimu zaidi ya mengine ambayo ni mavazi na malazi. Kwa umuhimu wa chakula, mwanadamu huitaji kula kila siku. Na inapotokea hajala au kavusha mlo kuna utofauti hujisikia. Utofauti huo waweza kuwa upungufu wa nguvu mwilini, kizunguzungu, na wengine hujisikia uwepesi wa mwili. Wewe ukishikwa na njaa unakuwaje au tabia gani hujitokeza? Watu wanamitindo mbalimbali ya ulaji. Mitindo ya idadi ya milo, wakati wa kula, aina ya vyakula na kiasi cha chakula na hii hutokana na sababu kadhaa. Sababu kama za kiuchumi, mazoea, ratiba ya mtu, sababu za kidini, umri, hali ya mwili na kiafya ya mtu husika pamoja na mazingira na upatikanaji wa vyakula. Kama picha inavyoonyesha hapo watu 4500 walioonyesha wao hula milo mingapi ndani ya masaa 24 yani milo kwa siku. Wapo wa mlo mmoja hadi milo minne na kuendelea. Kwani wewe unakula milo mingapi kwa siku na kwa nini? Wa
Read more

Nafasi ya Maziwa katika Afya Zetu.

Image
MAZIWA MAZIWA MAZIWA! Tulipokuwa shuleni tulijifunza makundi ya Wanyama kulingana na sifa zao. Moja ya kundi hili ni mamalia ambao sifa yao kuu ni Wanyama wanaonyonyesha akiwemo popo, binadamu, mbwa, ng’ombe, mbuzi, kondoo nk. Wanyama hawa hufanya hivi kwa kipindi fulani na kuacha kunyonyesha mtoto/watoto wao. Kwa mfano, ndama wa ng’ombe huachishwa akiwa na umri wa miezi 4 hadi 5, baadhi ya jamii za nyani huendelea kunyonyesha watoto wao hadi wanapofikia umri wa miaka 4 wakati tembo huendelea kumnyonyesha mtoto wake hata akiwa na umri wa Zaidi ya miaka 2. Hii ina maanisha kila mnyama anaezalisha maziwa ni kwa ajili ya mtoto/watoto wake tu. Pia tutakubali kuwa kila mnyama ana tabia zake katika kumuachisha mtoto wake kunyonya. Kwa binadamu, inashauriwa mtoto anyonyeshwe hadi atakapotimiza umri wa miaka 2 na ikiwezekana aendelee kunyonyeshwa, ingawa watu wengi hawafanyi hivyo. Wengine huishia mwaka mmoja na nusu na kuacha kumnyonyesha mtoto wake. Leo ni kilele cha maadhimisho ya Siku ya m
Read more

MADHARA YA UTENGANO WA KIJAMII YALIYOSABABISHWA NA COVID19

Image
Madhara ya Utengano wa Kijamii yaliyoletwa na COVID19 Nchi nyingi sasa duniani zimeanza kulegeza masharti ya tahadhari zilizowekwa zifuatwe ili kupunguza na hata kutokomeza maambukizi na madhara ya janga la virusi vya Korona. Ugonjwa wa Korona umeleta madhara mengi ya muda mfupi na mengine ya muda mrefu. Itachukuwa muda jamii yetu kurudi kwenye maisha ya kawaida, kiuchumi na kimahusiano baina ya watu hili ni kutokana na tahadhari tunazochukua na tulizochukua katika mapambano dhidi ya ugonjwa wa Covid19. Leo naomba tuzungumzie madhara ya muda mfupi na muda mrefu ya Kujitenga kijamii (Social distancing/Isolation ). Kujitenga kijamii ni moja ya njia iliyobuniwa na kuhamasishwa itumike katika kuzuia maambukizi ya Corona. Njia hii ililenga mtu kukaa umbali wa Mita moja na zaidi na hata kujifungia ikiaminika umbali huo mtu aongeapo au akikohoa virusi haviwezi kumfikia mwingine kwenye huo umbali. Njia hii imekuwa na msaada kwa kupunguza kasi ya maambukizi ndani ya wanajamii kwenye
Read more