UMUHIMU WA KUSOMA MABANDIKO YA LISHE KWA MLAJI

UMUHIMU WA KUSOMA MABANDIKO YA LISHE KWA MLAJI
                     
                         
Mabandiko ya lishe ni maandishi yanayompatia mlaji taarifa mbalimbali juu ya bidhaa na thamani ya lishe inayo patikana kwenye chakula ambacho anataka kununua, mabandiko ya lishe huwa yanaandikwa haswa kwenye vyakula ambavyo vipo katika vifungashio mbalimbali kama vile chupa za maji, mifuko ya maziwa na juisi. Taarifa zinazowekwa kwenye mabandiko ni pamoja na kiasi cha kutumika  ,idadi ya kalori, kiasi cha mafuta, virutubishi vinavyo patikana pamoja, ujazo wa chakula, muda wa matumizi, kanuni za matumizi na viungo viivyotumika katika kutengeneza chakula husika.

Shirika la Viwango Tanzania (TBS) ni shirika ya kiserikali ambalo linasimamia ubora, usalama wa chakula kwa mlaji. Kila bidhaa ya chakula kabla haijaingia sokoni na kumfikia mlaji ni lazima kwanza ihakikiwe ubora wake kwa matumizi, jinsi ilivyo tengenezwa, usalama wake na kisha kubandikwa mabandiko ya lishe ili kumsaidia mlaji kujua bidhaa anayoinunua.

Ni taarifa gani unaweza kuzipata kwenye mabandiko ya lishe 
●Jina la bidhaa unayotaka kununua.
●Chapa ya bidhaa.
●Aina ya viungo vilivyotumika na kwa kiasi gani.
●Taarifa za lishe kama vile kiwango cha mafuta, madini, aina za vitamini, protini, kalori zinazopatikana kwenye chakula husika.
●Maandiko ya tarehe bidhaa ilipo tengenezwa na na maandiko ya tarehe ya kumalizika muda wake.

Jinsi ya kusoma mabandiko ya lishe kwenye chakula
1.Anza kwa kuangalia ukubwa wa kutumika,
Angalia kiasi ambacho anatakiwa kula mtu mmoja ,mfano kikombe kimoja kwa mtu mmoja. Hivyo kula zaidi ya kikombe kimoja itakupelekea kupata kalori na virutubishi vingine kama vile mafuta na sukari zaidi ya vile inavyotakiwa kupata.hivyo kupelekea kuongezeka kwa uzito au kupata matatizo mengine ya kiafya.
     
                                        
2. Angalia jumla ya kalori  utakazo zipata kwa kula chakula husika.

3. Chagua vyakula venye kiwango kidogo cha mafuta ,sukari na chumvi
Hii inasaidia kupunguza kupata magonjwa yasioambukiza kama vile unene uliopitiliza, shinikizo la damu, na magonjwa ya moyo.
4. Chagua vyakula vitakavyo kupatia vitamin, madini na nyuzinyuzi kwa wingi.

5. Angalia kama kuna virutubisho vyovyote vilivyoongezwa kwenye chakula husika.
Mfano vitamin A kwenye mafuta ya kula na iodine kwenye chumvi.

Umuhimu wa mabandiko Ya lishe kwa mlaji
Mabandiko ya lishe yana umuhimu mkubwa sana kwa mlaji, na ndio maana hata serikali ikaamua kuanzisha taasisi za kuhakikisha mlaji anapata taarifa mbalimbali za bidhaa kwa ustawi wa afya yake na jamii kwa ujumla.
Zifuatazo ni faida au umuhimu wa mabandiko ya lishe kwa mlaji.

■Mabandiiko ya lishe yanasaidia kuhamasisha ulaji sahihi kwa mlaji.
Kutokana na kuwa mabandiko ya lishe yanamuonyesha mlaji kiwango cha kalori na virutubishi vilivyopo kwenye chakula , hivyo kumsaidia mlaji kujua ni chakula kipi kizuri au kibaya kwa afya yake hivyo kumfanya mlaji kuwa na maamuzi sahihi ya namna gani ale.

■Mabandiko ya lishe humsaidia mlaji mwenye mahitaji binafsi ya kiimani 
 Taarifa za kwenye mabandiko ya lishe pia yanaonyesha viungo vilivyotumika kutengeza chakula, hivyo kumsaidia mlaji kujua ni kitu gani ambacho hatumii kuligana na imani yake au mahitaji yake ya mwili. Kwa mfano mtu kutochagua chakula chenye kemikali, au chakula ambacho kimepikwa kwa mafuta ya kitimoto nk

■Mabandiko ya lishe yanamsaidia mlaji mwenye mahitaji maalumu ya kiafya(matibabu) kujua ni chakula kipi anapaswa kununua.
Kama vile watu wenye alegi na baadhi ya viungo kama vile karanga, maziwa, mayai nk.pia kwa watu wenye magonjwa kama vile kisukari wanahitaji vyakula maalumu kwa mfano biskuti na soda zisizo na sukari ,hivyo kwa mlaji kusoma mabandiko ya lishe yanamsaidia kujua ni bidhaa gani anunue.

■Mabandiko ya lishe pia yanamsaidia mlaji kufanya maamuzi sahihi juu ya bidhaa ipi anunue kwa faida ya afya yake.
Kwa kusoma viungo vilivyotumika inamsaidia mlaji kujua kati ya bidhaa nyingi zilizopo ipi anunue.
Kwa mfano maandazi yaliyookwa yana mafuta kidogo ukilinganisha na maandazi ya kukaanga.

USILE CHAKULA PUNGUFU BALI KULA CHAKULA SAHIHI KWA KUSOMA MABANDIKO YA LISHE .

Imeandaliwa na
Norah Mwacha.
Mtaaluma wa Lishe.
Fasmo Tanzania.
0710487663.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Mitindo Yetu Ya Ulaji.

Image
MITINDO YA ULAJI Viumbe hai vyote akiwemo na mwanadamu huitaji chakula ili kuishi. Mwanadamu ana mahitaji makuu matatu na chakula ni hitaji muhimu zaidi ya mengine ambayo ni mavazi na malazi. Kwa umuhimu wa chakula, mwanadamu huitaji kula kila siku. Na inapotokea hajala au kavusha mlo kuna utofauti hujisikia. Utofauti huo waweza kuwa upungufu wa nguvu mwilini, kizunguzungu, na wengine hujisikia uwepesi wa mwili. Wewe ukishikwa na njaa unakuwaje au tabia gani hujitokeza? Watu wanamitindo mbalimbali ya ulaji. Mitindo ya idadi ya milo, wakati wa kula, aina ya vyakula na kiasi cha chakula na hii hutokana na sababu kadhaa. Sababu kama za kiuchumi, mazoea, ratiba ya mtu, sababu za kidini, umri, hali ya mwili na kiafya ya mtu husika pamoja na mazingira na upatikanaji wa vyakula. Kama picha inavyoonyesha hapo watu 4500 walioonyesha wao hula milo mingapi ndani ya masaa 24 yani milo kwa siku. Wapo wa mlo mmoja hadi milo minne na kuendelea. Kwani wewe unakula milo mingapi kwa siku na kwa nini? Wa
Read more

Nafasi ya Maziwa katika Afya Zetu.

Image
MAZIWA MAZIWA MAZIWA! Tulipokuwa shuleni tulijifunza makundi ya Wanyama kulingana na sifa zao. Moja ya kundi hili ni mamalia ambao sifa yao kuu ni Wanyama wanaonyonyesha akiwemo popo, binadamu, mbwa, ng’ombe, mbuzi, kondoo nk. Wanyama hawa hufanya hivi kwa kipindi fulani na kuacha kunyonyesha mtoto/watoto wao. Kwa mfano, ndama wa ng’ombe huachishwa akiwa na umri wa miezi 4 hadi 5, baadhi ya jamii za nyani huendelea kunyonyesha watoto wao hadi wanapofikia umri wa miaka 4 wakati tembo huendelea kumnyonyesha mtoto wake hata akiwa na umri wa Zaidi ya miaka 2. Hii ina maanisha kila mnyama anaezalisha maziwa ni kwa ajili ya mtoto/watoto wake tu. Pia tutakubali kuwa kila mnyama ana tabia zake katika kumuachisha mtoto wake kunyonya. Kwa binadamu, inashauriwa mtoto anyonyeshwe hadi atakapotimiza umri wa miaka 2 na ikiwezekana aendelee kunyonyeshwa, ingawa watu wengi hawafanyi hivyo. Wengine huishia mwaka mmoja na nusu na kuacha kumnyonyesha mtoto wake. Leo ni kilele cha maadhimisho ya Siku ya m
Read more

MADHARA YA UTENGANO WA KIJAMII YALIYOSABABISHWA NA COVID19

Image
Madhara ya Utengano wa Kijamii yaliyoletwa na COVID19 Nchi nyingi sasa duniani zimeanza kulegeza masharti ya tahadhari zilizowekwa zifuatwe ili kupunguza na hata kutokomeza maambukizi na madhara ya janga la virusi vya Korona. Ugonjwa wa Korona umeleta madhara mengi ya muda mfupi na mengine ya muda mrefu. Itachukuwa muda jamii yetu kurudi kwenye maisha ya kawaida, kiuchumi na kimahusiano baina ya watu hili ni kutokana na tahadhari tunazochukua na tulizochukua katika mapambano dhidi ya ugonjwa wa Covid19. Leo naomba tuzungumzie madhara ya muda mfupi na muda mrefu ya Kujitenga kijamii (Social distancing/Isolation ). Kujitenga kijamii ni moja ya njia iliyobuniwa na kuhamasishwa itumike katika kuzuia maambukizi ya Corona. Njia hii ililenga mtu kukaa umbali wa Mita moja na zaidi na hata kujifungia ikiaminika umbali huo mtu aongeapo au akikohoa virusi haviwezi kumfikia mwingine kwenye huo umbali. Njia hii imekuwa na msaada kwa kupunguza kasi ya maambukizi ndani ya wanajamii kwenye
Read more