Shinikizo Kubwa la Damu

 SHINIKIZO KUBWA LA DAMU 

Utangulizi 

Moyo unapopiga, husukuma damu kwenye mishipa ya damu ili isambae mwilini kote. 

Shinikizo la damu ni hali ambapo msukumo huu wa damu unazidi kiwango cha kawaida na unaweza kusababisha madhara mwilini. 

Madhara ya shinikizo kubwa la damu Shinikizo kubwa la damu linaweza kuleta madhara mbalimbali yakiwemo:

• Kupasuka kwa mishipa ya damu kichwani na kusababisha kuharusi. Kiharusi ni moja ya sababu kubwa za vifo vya watu wazima 
• Moyo kupanuka na hatimaye kushindwa kufanya kazi yake ya kusukuma damu. 
• Kuharibika kwa mishipa ya damu kwenye figo na hatimaye figo kushindwa kufanya kazi yake ya kusafisha damu. 
• Mishipa mikubwa ya damu kuharibika kwa sababu ya kuvuja kwa virutubishi vilivyo kwenye damu na kusababisha kiharusi, ugonjwa wa moyo au miguu kutopata damu ya kutosha. 


Dalili ya shinikizo kubwa la damu 
Wengi wa watu wenye shinikizo kubwa la damu hawana dalili zozote. Waliobaki wanaweza kuwa na dalili zifuatazo: 
• Kuumwa kichwa mara kwa mara. 
• Kutoona vizuri. 
• Kizunguzungu. 
• Moyo kupiga kwa nguvu au haraka haraka 
• Kutokwa na damu puani. 
• Maumivi ya kifua au kupumua kwa shida. 
• Uchovu wa mara kwa mara.

Ili kugundua kama una shinikizo kubwa la damu ni vyema kupima msukumo wa damu kila unapoenda kwenye kituo cha tiba au kupimaangalau mara moja kwa mwaka. 
Wakati mwingine, watu wenye shinikizo kubwa la damu gafla wanaweza kuwa na dalili za kiharusi kama ilivyoelezwa ukurasa unaofuata. Ni vyema ukiona dalili hizi usisite kutafuta msaada wamhudumu wa afya. 


Visababishi vya shinikizo kubwa la damu. Sababu zinazochangia mtu kupata shinikizo kubwa la damu ni pamoja na:- 

• Matumizi ya chumvi kupita kiasi hasa ya kuongeza mezani. 
• Utumiaji wa pombe kupita kiasi. 
• Utumiaji wa tumbaku na bidhaa zake. 
• Msongo wa mawazo kutokana na vitu kama vile majanga, unyanyasaji wa kijinsia, n.k. 
• Umri mkubwa (Miaka 60 na kuendelea). 
• Historia ya shinikizo kubwa la damu katika familia. 
• Uzito mkubwa kupita kiasi - kumbuka unene hauashirii hali nzuri ya maisha bali ni ugonjwa. 
• Kutokufanya mazoezi ya mwili. 
• Ugonjwa wa kisukari. 



Kuzuia shinikizo kubwa la damu Shinikizo kubwa la damu linaweza kuzuilika kwa kuzingatia yafuatayo: 
• Punguza matumizi ya chumvi: chumvi isizidi kijiko kidogo cha chai kwa mtu
• Epuka kunywa pombe kupita kiasi (angalia sura ya pombe). 
• Fanya mazoezi ya viungo mara kwa mara na kujishughulisha na kazi mbalimbali mradi mwili upate mazoezi ya angalau nusu saa kila siku (angalia sura ya mazoezi). 
• Epuka uzito mkubwa kupita kiasi na unene (angalia sura ya unene). 
• Epuka matumizi ya tumbaku na bidhaa zake (angalia sura ya tumbaku). 
• Kula matunda na mboga mboga kila siku (angalia sura ya ulaji unaofaa) 
• Punguza msongo wa mawazo (angalia sura ya msongo wa mawazo).



Comments

Anonymous said…
Hii nzuri
29 December 2021 at 23:21
Stephen Mligo said…
Ahsante kwa makala njema zenye kutujenga
2 January 2022 at 22:26
Post a Comment

Popular posts from this blog

Mitindo Yetu Ya Ulaji.

Image
MITINDO YA ULAJI Viumbe hai vyote akiwemo na mwanadamu huitaji chakula ili kuishi. Mwanadamu ana mahitaji makuu matatu na chakula ni hitaji muhimu zaidi ya mengine ambayo ni mavazi na malazi. Kwa umuhimu wa chakula, mwanadamu huitaji kula kila siku. Na inapotokea hajala au kavusha mlo kuna utofauti hujisikia. Utofauti huo waweza kuwa upungufu wa nguvu mwilini, kizunguzungu, na wengine hujisikia uwepesi wa mwili. Wewe ukishikwa na njaa unakuwaje au tabia gani hujitokeza? Watu wanamitindo mbalimbali ya ulaji. Mitindo ya idadi ya milo, wakati wa kula, aina ya vyakula na kiasi cha chakula na hii hutokana na sababu kadhaa. Sababu kama za kiuchumi, mazoea, ratiba ya mtu, sababu za kidini, umri, hali ya mwili na kiafya ya mtu husika pamoja na mazingira na upatikanaji wa vyakula. Kama picha inavyoonyesha hapo watu 4500 walioonyesha wao hula milo mingapi ndani ya masaa 24 yani milo kwa siku. Wapo wa mlo mmoja hadi milo minne na kuendelea. Kwani wewe unakula milo mingapi kwa siku na kwa nini? Wa
Read more

Nafasi ya Maziwa katika Afya Zetu.

Image
MAZIWA MAZIWA MAZIWA! Tulipokuwa shuleni tulijifunza makundi ya Wanyama kulingana na sifa zao. Moja ya kundi hili ni mamalia ambao sifa yao kuu ni Wanyama wanaonyonyesha akiwemo popo, binadamu, mbwa, ng’ombe, mbuzi, kondoo nk. Wanyama hawa hufanya hivi kwa kipindi fulani na kuacha kunyonyesha mtoto/watoto wao. Kwa mfano, ndama wa ng’ombe huachishwa akiwa na umri wa miezi 4 hadi 5, baadhi ya jamii za nyani huendelea kunyonyesha watoto wao hadi wanapofikia umri wa miaka 4 wakati tembo huendelea kumnyonyesha mtoto wake hata akiwa na umri wa Zaidi ya miaka 2. Hii ina maanisha kila mnyama anaezalisha maziwa ni kwa ajili ya mtoto/watoto wake tu. Pia tutakubali kuwa kila mnyama ana tabia zake katika kumuachisha mtoto wake kunyonya. Kwa binadamu, inashauriwa mtoto anyonyeshwe hadi atakapotimiza umri wa miaka 2 na ikiwezekana aendelee kunyonyeshwa, ingawa watu wengi hawafanyi hivyo. Wengine huishia mwaka mmoja na nusu na kuacha kumnyonyesha mtoto wake. Leo ni kilele cha maadhimisho ya Siku ya m
Read more

MADHARA YA UTENGANO WA KIJAMII YALIYOSABABISHWA NA COVID19

Image
Madhara ya Utengano wa Kijamii yaliyoletwa na COVID19 Nchi nyingi sasa duniani zimeanza kulegeza masharti ya tahadhari zilizowekwa zifuatwe ili kupunguza na hata kutokomeza maambukizi na madhara ya janga la virusi vya Korona. Ugonjwa wa Korona umeleta madhara mengi ya muda mfupi na mengine ya muda mrefu. Itachukuwa muda jamii yetu kurudi kwenye maisha ya kawaida, kiuchumi na kimahusiano baina ya watu hili ni kutokana na tahadhari tunazochukua na tulizochukua katika mapambano dhidi ya ugonjwa wa Covid19. Leo naomba tuzungumzie madhara ya muda mfupi na muda mrefu ya Kujitenga kijamii (Social distancing/Isolation ). Kujitenga kijamii ni moja ya njia iliyobuniwa na kuhamasishwa itumike katika kuzuia maambukizi ya Corona. Njia hii ililenga mtu kukaa umbali wa Mita moja na zaidi na hata kujifungia ikiaminika umbali huo mtu aongeapo au akikohoa virusi haviwezi kumfikia mwingine kwenye huo umbali. Njia hii imekuwa na msaada kwa kupunguza kasi ya maambukizi ndani ya wanajamii kwenye
Read more